1 İstanbul 10.018.735
2 Ankara 4.007.860
3 İzmir 3.370.866
4 Konya 2.192.000
5 Bursa 2.125.000
6 Adana 1.849.478
7 Antalya 1.719.751
8 Mersin 1.651.400
9 Diyarbakır 1.382.708
10 Gaziantep 1.385.249
NÜFUSU EN AZ OLAN İLLERİMİZ
Sırası İl Nüfus ( il merkezi - 2000 yılı )
1 Ardahan 39.725
2 Bayburt 41.356
3 Bartın 48.002
4 Tunceli 54.476
5 Kilis 74.985
6 Gümüşhane 77.570
7 Iğdır 81.582
8 Artvin 84.189
9 Yalova 98.661
ÖLÇÜLMÜŞ EN UÇ İKLİM DEĞERLERİ
Özellik Değer Ölçümün Yapıldığı Yer Ölçümün Yapıldığı Tarih
En yüksek sıcaklık 48,8 °C Mardin 14.08.1993
En düşük sıcaklık — 46,4 °C Çaldıran - Van 09.01.1990
En yüksek yıllık ortalama sıcaklık 21,3 °C İskenderun - Hatay 1962
En düşük yıllık ortalama sıcaklık 1,8 °C Sarıkamış - Kars 1972
Yıllık en yüksek toplam yağış 4045,3 mm Rize 1931
Yıllık en düşük toplam yağış 114,5 mm Iğdır 1970
Günlük en yüksek yağış 469,9 mm Kemer - Antalya 11.12.1972
En yüksek kar kalınlığı 525 cm Bitlis 1954
En yüksek basınç 1045 mb Ereğli - Zonguldak 01.01.1973
En düşük basınç 745,3 mb Yumurtalık - Adana 21.01.1978
En yüksek rüzgâr hızı 176 km/saat Tokat 10.01.1978
BAZI TARIM ÜRÜNLERİ ÜRETİMİNDEKİ DÜNYA SIRALAMAMIZ
Ürün Dünya Sıralamasındaki Yeri
Fındık Birinci
İncir Birinci
Kayısı Birinci
Kiraz Birinci
Mercimek İkinci
Elma Üçüncü
Zeytin Dördüncü
Domates Üçüncü
Üzüm Beşinci
Armut Beşinci
Tütün Beşinci
Pamuk Altıncı
Çay Altıncı
Baklagil Altıncı
Arpa Yedinci
Şeftali Yedinci
Koyun Onuncu
Buğday Sekizinci
Turunçgil Onuncu
COĞRAFİ BÖLGELERİMİZ VE ÖNEMLİ ÖZELLİKLERİ
Özellik Bölge
En büyük alanlı Doğu Anadolu
En küçük alanlı Güneydoğu Anadolu
En yüksek Doğu Anadolu
En alçak Marmara
En uzun kıyılara sahip Ege
En fazla yağış alan Karadeniz
En az yağış alan İç Anadolu
Yaz mevsiminde en sıcak Güneydoğu Anadolu
Kış mevsiminde en ılık Akdeniz
En soğuk Doğu Anadolu
Orman bakımından en zengin Karadeniz
Orman bakımından en fakir Güneydoğu Anadolu
Güneşlenme süresi en uzun Güneydoğu Anadolu
Güneşlenme süresi en kısa Karadeniz
Nüfusu en fazla Marmara
Nüfusu en az Doğu Anadolu
Enerji tüketimi en fazla Marmara
Heyelan en çok görülen Karadeniz
Volkanizmanın en etkin olduğu Doğu Anadolu
Seracılığın en yaygın Akdeniz
İklim çeşitliliği en fazla Marmara
Yeraltı kaynakları en zengin Doğu Anadolu
Hidroelektrik potansiyeli en yüksek Doğu Anadolu
Turizm gelirleri en fazla Marmara
Tarım ürünleri en erken olgunlaşan Akdeniz
Tarım ürünleri en geç olgunlaşan Doğu Anadolu
Yüzey şekilleri en sade Güneydğu Anadolu
Deniz etkisinin iç kısımlara en fazla ulaştığı Ege
Nadas toprakları en fazla İç Anadolu
Nadas toprakları en az Karadeniz
En çok göç alan Marmara
En çok göç veren Karadeniz
İl sayısı en fazla Karadeniz ( 18 )
İl sayısı en az Güneydoğu Anadolu ( 7 )
İLLERİMİZ VE ÖNEMLİ ÖZELLİKLERİ
Özellik İl Değer
En büyük alanlı Konya 40.813 km²
En küçük alanlı Yalova 850 km²
En fazla ilçeye sahip İstanbul 32
En az ilçeye sahip Bayburt 2
En yüksekte kurulan Erzurum 1.853 metre
En kuzeyde yer alan Sinop 42° kuzey enlemi
En güneyde yer alan Hatay 36° kuzey enlemi
En batıda yer alan Çanakkale 26° doğu boylamı
En doğuda yer alan Iğdır 45° doğu boylamı
En sıcak Antalya - Adana 18,7 °C
En soğuk Kars 4,2 °C
En fazla yağış alan Rize 2.352 mm
En az yağış alan Iğdır 259 mm
Nüfus yoğunluğu en yüksek İstanbul 1.928 kişi / km²
Nüfus yoğunluğu en düşük Tunceli 12 kişi / km²
En uzun kıyılara sahip Muğla 1180 km
Don olayı en fazla görülen Kars 179 gün
Don olayı en az görülen Antalya 1,8 gün
Güneşlenme süresi en kısa Rize 04,14 ( saat )
Güneşlenme süresi en uzun Şanlıurfa 08,29 ( saat )
BAZI ÖZELLİKLERDE ÜLKEMİZİN DÜNYA SIRALAMASINDAKİ YERİ
Özellik Dünya sıralamasındaki yeri
Nüfus sayısında 17
Nüfus yoğunluğunda 80
Yüzölçümünün büyüklüğünde 36
Kentli nüfus oranında 13
Ekonomik büyümede 16
Kişi başına düşen milli gelirde 21
Bor ve krom üretiminde 1
Altın ve toryum üretiminde 2
Cıva, mermer ve jeotermal enerji üretiminde 7
Fındık, incir ve kiraz üretiminde 1
Çelik üretiminde 9
Çimento üretiminde 2
Kömür üretiminde 15
İlaç üretiminde 18
Koyun, keçi sütü üretiminde 1
Dışsatımda ( ihracatta ) 30
Dışalımda (ithalatta ) 22
Tekstil ihracatında 3
Çimento ihracatında 2
Mermer ihracatında 8
Orman tahribatında 2
En çok tatil yapılan ülkeler arasında 3
Telefonla çok konuşmada 6
Televizyon izlemede 2
----------------------
Dünyadaki Türk nüfusuna baktığımız zaman sayısının azımsanmayacak kadar çok olduğunu görürüz. Osmanlının savaşı kaybetmesinden sonra acılar içinde parçalandık. Dünyanın bir ucu denilebilecek mesafeler kondu aramıza.
Bir çoğumuz sürgünlerde ve zorunlu göçlerde öldüler. Çok acı dolu günler yaşandı. Hala geriye baktığımızda da şimdi de aynı acıların devamlı olduğunu görebiliyoruz. Bir çok insanımız hala ya başka ülkelerde yaşayıp onların mücadelelerinde kullanılıyor yada kardeş ülkelerimizde açılan derin yaraları temizlemekle meşgul.
Dünyanın nerelerinde ne kadar nüfus Türk var merak ettik mi hiç. Birleşik Türk Cumhuriyetleri adı altında toplanan gruplar şimdiden binlerce kişilik bir ağ kurdular gibi görünüyor. Aşağıdaki veriler bu ağdan toplanmıştır.
Türkiye Cumhuriyeti : Nüfusu 75,058,000,
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti : Nüfusu 200,587,
Kazakistan Cumhuriyeti : Nüfusu 17,000,000,
Özbekistan Cumhuriyeti : Nüfusu 21,700,000,
Kırgızistan Cumhuriyeti : Nüfusu 4,700,000,
Çavuşistan Özerk Cumhuriyeti : Nüfusu 1,700,000,
Tataristan Özerk Cumhuriyeti : Nüfusu 3,642,000,
Azerbaycan : Nüfusu 7,500,000,
Türkmenistan Cumhuriyeti : Nüfusu 4,500,000,
Başkurtistan : Nüfusu 3,944,000,
Karakalpakistan : Nüfusu 1,418,100,
Başkurtistan Özerk Cumhuriyeti : Nüfusu 3,944,000,
Moğolistan da yaşayan Türkler : Nüfusu 152,000
İran’da yaşayan Türkler : 30,000.000
Bunların dışında henüz bağımsızlığına kavuşamayan Doğu Türkistan Cumhuriyeti: Nüfusu 35,000,000, ve Ahıska Türklerini (Nüfusu 600,000); unutmayalım
Toplam olarak : 211,059,687 Milyonun üstünde ve daha sayamadığımız dış ülkelerde yasayan milyonlarca gurbetçi... Tüm dünyada yaşayan Türkleri topladığımız zaman yaklaşık 250 - 300 Milyonluk Türk nüfustan söz etmek gerekir.
Bu nüfusla ne yapılabilir. Daha önce birlikte yaşadığımız bu insanların yaşadığı kardeş ülkelerimizle ekonomik, sosyal, kültürel ve askeri işbirliği yaparsak sanırım dünyanın yeni bir süper gücünden söz etmek mümkün olabilecektir.
Yine diğer ülkelerde bulunan nüfusun ülkemiz yararına çalışan bir güç olmasını organize edebilsek bu ülkeler içindede hatırı sayılır bir şekilde çıkarlarımız korunabilir. Tüm Dünya da 250 Milyon nüfusla neler yapılmaz ki. Her şey yapılabilir.
Bu gün nüfus olarak daha az ama birlikte güç oluşturmuş diğer nüfusların, dünyada nasıl etkin olduğunu görebiliyoruz. Mustafa Kemal ne demişti.
« Gerçi bize milliyetçi derler. Fakat biz öyle milliyetçileriz ki, bizimle birlikte çalışan bütün milletlere hürmet ve riayet ederiz. Onların bütün milliyetlerinin gereklerini tanırız. Bizim milliyetçiliğimiz herhalde bencil ve mağrurane bir milliyetçilik değildir… » 15.08.1920, TBMM.
« Biz doğrudan doğruya milliyetperveriz ve Türk milliyetçisiyiz. Cumhuriyetimizin dayanağı Türk topluluğudur. Bu topluluğun fertleri ne kadar Türk kültürüyle dolu olursa o topluluğa dayanan cumhuriyet de kuvvetli olur. » 1925, Ankara Hukuk Mektebini Açarken.
« …Yeni Türkiye Devleti, cihana hakim o büyük ve güçlü fikrin Türkiye’de görünümüdür, gerçekleşmesidir. Dünyanın sosyal ve siyasî gereklerinden doğan ve binlerce senelik Türk tarihinin tekâmülü olan devletimiz, devam ve istikrarın bütün nitelik ve şartlarını taşımaktadır. » 13.08.1923, T.B.M.M., 2.Dönemi Açarken.
İşte o günlerde dahi Mustafa Kemal bunları söylemişti. Demek ki Dünyanın neresinde bir Türk varsa Türkiye Cumhuriyeti için çalışmayı görev edinmeli ve Türkiye Cumhuriyetini vatan edinmeli.
